GENEZA HISTORYCZNA I DOKTRYNALNA KOŚCIOŁA EWANGELICZNYCH CHRZEŚCIJAN
GENEZA HISTORYCZNA I DOKTRYNALNA KOŚCIOŁA EWANGELICZNYCH CHRZEŚCIJAN Kościół Ewangelicznych Chrześcijan charakteryzuje się powrotem do nauczania Kościoła chrześcijańskiego pierwszych wieków po Chrystusie opartego na Piśmie Świętym. Odrzuca tym samym naukę opartą na Tradycji czy podaniach ludzkich, sprzecznych z nauką Biblii.
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan należy do grupy wolnych Kościołów, do których zalicza się również m.in. zbory Chrystusowe, wolnych chrześcijan, baptystów, menonitów, zielonoświątkowców. W czasach średniowiecza tworzyły się ruchy przebudzeniowe, które postulowały powrót ówczesnego Kościoła do biblijnych zasad wiary i życia (np.albigensi, waldensi, husyci). W ten sposób tworzyły one grunt do XVI-wiecznej Reformacji. Wolne Kościoły nawiązują do trzeciego nurtu Reformacji (obok luterańskiego i kalwińskiego), jaki stanowiły wówczas głównie społeczności anabaptystyczne. Tym samym wywodzą się z ruchów przebudzeniowych wewnątrz protestantyzmu sięgających XVI-XVIII w. (np. anabaptystów, menonitów, ruch pietystyczny, metodystów, stundystów i innych). Szanując osiągnięcia głównych nurtów protestantyzmu, jak Luteranizm czy Kalwinizm, zarzucały im połowiczność i kompromis w reformacji kościoła i czystości życia codziennego. Tym samym wdrażały w życie potrzebę całkowitego opierania nauki i życia wyłącznie na Piśmie Świętym. Dlatego też Ewangeliczni Chrześcijanie wierzą, że nikt nie może stać się chrześcijaninem przez urodzenie w chrześcijańskim kraju czy rodzinie, czy też przez udzielenie sakramentu chrztu a nawet przez dobre życie. Opierając się na nauce Pisma Świętego wierzą, że tylko osobiste uznanie swojej grzeszności, powierzenie Zbawicielowi w modlitwie panowania nad swoim życiem czyni człowieka chrześcijaninem. Dlatego też w szeregi swoich Społeczności przyjmują wyłącznie tych, którzy wyznali w modlitwie Jezusa Zbawicielem i Panem ich życia, czego naturalnym wyrazem jest publiczne świadectwo tej decyzji przez chrzest (czyli zanurzenie w wodzie).
Powstanie ruchu ewangelicznych chrześcijan w Polsce jest związane z przebudzeniem w Rosji. W wyniku pracy ewangelizacyjnej Józefa Gockiego z Odessy ruch ewangelicznych chrześcijan został przeniesiony z Rosji na Wołyń w 1908 r.
Pierwszy zbór (parafia) ewangelicznych chrześcijan w Polsce powstał w Kowlu w 1909 r. W 1920 roku powstał na Wołyniu Związek Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce. Głównym terenem działalności ewangelicznych chrześcijan wg stanu z 1929 r. była Warszawa oraz ówczesne tereny powiatów chełmskiego i drohiczyńskiego, aby do 1939 r. objąć swoją działalnością tereny Wołynia, Wileńszczyzny, Polesia i Małopolski.
Ewangeliczni chrześcijanie współpracowali także z baptystami. W wyniku czego powstał w Brześciu n/B 7.06.1923 r. Związek Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów w Polsce, którego przewodniczącym został Ludwik Szenderowski sen. Związek ten uzyskał w 1927 r. zatwierdzenie statutu decyzją Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego L.VI.C.11/813/27.
W ślad za tą decyzją, Ministerstwo Spraw Wojskowych przyznało Związkowi stanowisko Prezbitera Wojskowego dla sprawowania opieki duszpasterskiej nad współwyznawcami odbywającymi służbę wojskową. Pierwszym prezbiterem wojskowym był Ludwik Szenderowski sen, a po jego śmierci Franciszek Więckiewicz.
Do wybuchu II wojny światowej, Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych (nazwę tą przyjęto po oddzieleniu się baptystów) oraz połączone z nim w unii Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Ewangelicznych Chrześcijan liczyły 131 zborów, 288 placówek, 935 stacji misyjnych, 27.383 członków (w tym 18.444 ochrzczonych dorosłych) Związek prowadził szkołę biblijną w Warszawie i 2 sierocińce.
6 stycznia 1946 r. został reaktywowany Związek Ewangelicznych Chrześcijan. Większa część Zborów po zakończeniu działań wojennych pozostała po stronie ówczesnego Związku Radzieckiego. Ministerstwo Administracji Publicznej dnia 28 listopada 1946 r. potwierdziło ważność jego legalizacji z 1927 r.
Związek Ewangelicznych Chrześcijan dnia 16 lutego 1947 r. został współorganizatorem Tymczasowego Komitetu Unii Kościołów Ewangelicznych w Polsce i wraz ze Związkiem Wolnych Chrześcijan i Związkiem Stanowczych Chrześcijan utworzył na Konferencji Braterskiej w Ustroniu w dniach 24-26 maja 1947 r. federację pod nazwą Zjednoczony Kościół Ewangeliczny. Do Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego weszło 40 zborów i placówek ewangelicznych chrześcijan.
W szczytowym okresie stalinizmu w Polsce w nocy z 19-20 września 1950 r. duchowni tego kościoła wraz z duchownymi pokrewnych religijnie wyznań zostali aresztowani przez Urząd Bezpieczeństwa. Dopiero po dwóch latach możliwa była dalsza działalność kościoła.
Pod naciskiem władz dnia 4 czerwca 1953 r. Kościół wraz z czterema innymi Kościołami utworzył nowy Zjednoczony Kościół Ewangeliczny, który w wyniku interwencji władz nie miał już charakteru federacyjnego. Dążeniem władz było zatarcie różnic konfesyjnych i uniemożliwienie ich usamodzielnienie się. Członkostwo w Zjednoczonym Kościele Ewangelicznym nie wpływało korzystnie na rozwój wyznania. Dopiero zmiana sytuacji politycznej pozwoliła XII Synodowi Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w dniu 22 maja 1987 r. podjąć uchwałę o reorganizacji przez usamodzielnienie się poszczególnych konfesji. W wyniku tej reorganizacji Kościół Ewangelicznych Chrześcijan powrócił do swoich korzeni. Dnia 1 lutego 1988 r uzyskał rejestrację na podstawie prawa o stowarzyszeniach, zaś po wejściu w życie ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. Nr 29, poz.155 z późniejszymi zmianami) został w dniu 22 stycznia 1990 r. wpisany do Rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych pod nr 27. Obecny Statut Kościoła został zatwierdzony przez Ministra - Szefa Urzędu Rady Ministrów decyzją z dnia 25.11.1991 r. Nr W/DZO/757/91.
Kościół obecnie liczy ponad 2000 wiernych z dziećmi, 56 duchownych, 52 zbory i placówek, 38 kaplic i domów modlitw, 48 punktów katechetycznych dla 500 uczniów.
Kościół poprzez swoje Zbory prowadzi działalność charytatywno - społeczną przy współpracy z terenowymi ośrodkami pomocy społecznej, domami dziecka, szkołami i organizacjami pozarządowymi (TPD). Prowadzi profilaktykę uzależnień, poradnictwo przedmałżeńskie, małżeńskie i kryzysowe, warsztaty psychoedukacyjne dla rodzin, prelekcje w szkołach. Włącza się w rzeczową i finansową pomoc dla ofiar kataklizmów, pomoc świąteczną dla dzieci i młodzieży z rodzin patologicznych i ubogich - "Gwiazdkowa Niespodzianka". Lokalnie istnieją przy zborach służby pomocy ludziom uzależnionym od alkoholu i narkotyków, a także służba pomocy ludziom będącym w więzieniu, dla osób bezrobotnych. Prowadzi punkt pomocy społecznej, świetlice środowiskowe. Organizuje wakacyjny wypoczynek dla dzieci z rodzin najuboższych, domów dziecka, szkół specjalnych w tym obozy letnie dla młodzieży z nauką języka obcego. Kościół jest współzałożycielem fundacji "Głos Ewangelii", której misją jest kształtowanie i propagowanie pozytywnych postaw życiowych, zwłaszcza wśród ludzi młodych, walka z demoralizacją, udzielanie pomocy młodzieży niepełnosprawnej, zachęcanie do poznawania chrześcijańskiej kultury i sztuki, działanie na rzecz wzmacnianie życia małżeńskiego i rodzinnego. Realizuje ona audycje radiowe promujące chrześcijański styl życia, organizuje warsztaty profilaktyczne w szkołach ponadpodstawowych w zakresie przeciwdziałania narkomanii i alkoholizmowi, współpracuje z innymi rozgłośniami radiowymi. Organizuje zjazdy, konferencje, sympozja, seminaria o tematyce teologicznej oraz dotyczącej problemów społecznych.
Kościół utrzymuje stałe kontakty z ewangelicznymi chrześcijanami za granicą. Jest członkiem Międzynarodowej Federacji Wolnych Kościołów Ewangelicznych, skupiającej Kościoły działające na wszystkich kontynentach oraz członkiem Aliansu Ewangelicznego w RP.